Những câu chuyện về thần Hades - Vị thần cai quản địa ngục

Trong thần thoại Hy Lạp, Hades hay còn gọi là Aides, vừa là địa ngục, nơi cai quản của thần Hades, vừa là tên của vị thần này. Trong thần thoại Hy Lạp xưa, Hades là nơi ảm đạm, tối tăm, nơi linh hồn người chết tìm đến. Triết học Hy Lạp sau này thêm vào ý tưởng rằng linh hồn người chết sẽ bị phán xét ở địa phủ, tùy theo công tội mà thưởng phạt. Rất ít người phàm trần, trong số đó có Heracles, Aenas và Psyche, có thể đến đặt chân đến địa phủ mà có thể quay về. Thần Hades nổi tiếng bởi là người duy nhất trong ba anh em có tính cách chung thủy, cả đời chỉ yêu một người.

1. Xuất thân

Trong thần thoại Hy Lạp, Hades (vị thần vô hình), chủ nhân của địa phủ, là con trai trưởng của Titans Cronus và Rhea. Vì lo sợ bị lật đổ, Cronus đã nuốt sống tất cả những đứa con của mình vào bụng khi họ mới được sinh ra. Duy chỉ có Zeus, vị thần cuối cùng, may mắn thoát khỏi số phận đó, khi trưởng thành, đã thành công trong việc giải thoát những người anh chị của mình, và cùng họ lật đổ Cronus và kết thúc sự thống trị của các Titan. Trong cuộc chiến đó, 3 Cyclop con trai của Uranus được các vị thần giải thoát khỏi Tartarus đã dâng cho Zeus lưỡi tầm sét, cho Poseidon lưỡi giáo ba chĩa, và cho Hades mũ tàng hình (tuy nhiên có tài liệu lại cho rằng các Cyclop đã dâng cho Hades một cây trượng 2 đầu, còn chiếc mũ tàng hình thì do sau này khi con quái vật Typhon gây chiến tranh với các vị thần Olympus nó đã phun chất độc vào mặt Hades khiến ông trở nên xấu xí và đáng sợ do đó mà ông đã tự rèn ra chiếc mũ tàng hình để tránh mọi người nhìn thấy mình). Đêm trước trận đánh, Hades đội mũ tàng hình, xâm nhập vào căn cứ của các Titan, và phá hủy hết tất cả vũ khí của họ. Sau chiến thắng. Hades, Poseidon và Zeus rút thăm để phân chia lãnh địa cai quản: Zeus giữ lấy bầu trời, Poseidon nhận lấy biển khơi, và Hades cai quản địa phủ, nơi linh hồn người chết tìm đến, và tất cả lãnh địa bên dưới mặt đất. Trở thành một trong ba vị thần tối cao của Hy Lạp.

Bộ ba vĩ đại này sở hữu những vũ khí hủy diệt có sức mạnh khủng khiếp, có thể giết chết bất kì người phàm trần nào trong nháy mắt. Thậm chí những vũ khí này có thể làm suy yếu hay thậm chí là giết chết cả một vị thần bất tử. Chúng bao gồm: "Tia sét của Zeus", "Đinh ba của Poseidon" và "Chiếc mũ tàng hình của Hades".

2. Câu chuyện về tình yêu

Cả ba vị thần tối cao của thần thoại Hi Lạp đều có những câu chuyện tình yêu thú vị, tuy nhiên, thần Hades lại khác biệt nhất, khi ông không có thói trăng hoa mà cả đời chỉ chung thủy với một người duy nhất. Truyền thuyết kể lại rằng, Hades vì quá buồn chán vì phải sống cùng những linh hồn người chết, ông xin phép Zeus hãy ban cho ông một cô vợ để bầu bạn. Zeus đồng ý, tuy nhiên người vợ mà Hades yêu cầu lại chính là nữ thần Persephone, con gái của Zeus và nữ thần nông nghiệp Demeter. Persephone rất xinh đẹp, cô đi đến đâu thì hoa cỏ mọc lên rực rỡ đến đó, khiến chúa tể địa ngục phải lòng thương nhớ.

Vì biết Demeter rất yêu con gái nên Zeus đã lén nói nhỏ rằng Hades nên… bắt cóc Persephone, nếu hỏi cưới đàng hoàng thì sẽ không thành công vì Demeter sẽ không bao giờ đồng ý để con mình sống dưới âm phủ. Được Zeus gợi ý, Hades dùng cỗ xe ngựa chiến bắt cóc Persephone khi nàng đang thơ thẩn đi dạo trong vườn hoa và chở nàng thẳng xuống địa ngục. Sau đó Hades đã dụ Persephone ăn thức ăn của âm phủ là 3 hạt lựu, mà theo luật nếu làm như vậy thì sẽ phải sống ở đây mãi mãi. Mặc dù vậy, nữ thần nông nghiệp vì nhớ con và thất vọng chuyện Zeus thông đồng với Hades nên đã vứt bỏ sứ mệnh chăm nom mùa màng, ngày đêm chỉ than khóc, khiến cho mọi loài cây trái hoa cỏ trên mặt đất phải héo úa, các loài động vật lẫn con người đều đứng trên bờ vực tuyệt diệt. Lúc này, Zeus mới thấy hậu quả khôn lường từ quyết định của mình, ông liền khuyên Hades trả lại Persephone để cứu lấy thế giới này.

Zeus không muốn gây sự với Hades, thông qua trận chiến đấu với người cha Cronus năm xưa, hơn ai hết Zeus biết Hades quyền lực như thế nào. Vị thần sấm sét liền xuất hiện để hòa giải, ông quy định mỗi năm Persephone sẽ có 6 tháng ở trên mặt đất cùng mẹ và 6 tháng quay lại địa phủ với chồng. Mỗi lần cô rời đi, Demeter lại buồn rầu khiến cây cỏ rụng lá, tuyết rơi dày đặc, tạo thành mùa thu và mùa đông. Khi Persephone quay trở lại, cây cối đâm chồi kết quả, khí hậu liền ấm áp cho muôn loài sinh trưởng, đó là mùa xuân, mùa hạ.

3. Tính cách khác biệt so với hai vị thần tối cao

Mặc dù là vị thần cai quản địa ngục, song, thần Hades vẫn được thờ kính và tông vinh, người dân vẫn rất kính trọng ông, vì vậy, hình tượng thần canh giữ địa ngục không xấu xa, mà giữ vai trò cân bằng thế giới. Trong giai đoạn giao thoa văn hóa với người La Mã, Hades đã được đổi tên thành Pluto. Vị thần được gán thêm một chức năng nữa là người cai quản mặt đất, của cải và thịnh vượng. Hades trong thần thoại lại là người có khuynh hướng nhân hậu. Ông thường được miêu tả rất tự tại, điềm tĩnh, chứ không độc ác. Là người đứng giữa sự sống và cái chết, Hades thực chất là vị thần gìn giữ sự cân bằng của tạo hóa.

Hades cai quản tất cả linh hồn trong địa hạt của mình thông qua những phụ tá dưới quyền ông. Ông tuyệt đối ngăn cấm và sẽ nổi giận nếu bất cứ ai dưới quyền mình rời khỏi địa phủ hoặc trộm lấy linh hồn từ địa phủ.

Hades cũng nổi tiếng là một người chung thủy, chỉ một lòng với người vợ của mình, dù đã được thần Zeus khuyên răn, nhưng ông vẫn nhất quyết không chịu lấy người khác, đây được cho là một đức tính tốt mà không có ở hai vị thần còn lại.

Nổi tiếng bởi tính cách chung thủy, thần Hades tuy là thần canh giữ địa ngục nhưng lại rất được coi trọng, có vị trí cao trong thần thoại Hi Lạp. Đây là một vị thần ít được khắc họa qua những chiến công, tính cách mờ nhạt, song lại có một tình yêu khiến người đời ngưỡng mộ.