Hoàng tử và chú bé nghèo khổ - Cổ tích dựa trên lịch sử [Mark Twain]

         Đây là cuốn sách đầu tiên tôi được bố mua khi còn nhỏ, hồi ấy sách được in cỡ A5, như một quyển sổ tay dầy. Lúc nhỏ tôi đã rất thích đọc sách, nhưng không có điều kiện, thường hay sang nhà hàng xóm đọc ké. Vì vậy, tôi rất quý cuốn sách này, mỗi khi rảnh lại mang ra đọc lại. Lần đầu tiên cầm cuốn sách trong tay, tôi đã đọc một mạch đến trang cuối bởi như bị cuốn hút vào cuộc phiêu lưu bi hài của hai nhân vật chính. Câu truyện kể về việc hoán đổi thân phận giữa một hoàng tử và một chú bé nghèo, từ đó cuộc sống của mỗi người thay đổi với một chuỗi những tình huống li kì vừa đan xen lịch sử, vừa sáng tạo những chi tiết gay cấn. Đây chính là tác phẩm hấp dẫn mà đại văn hào Mark Twain đặc biệt viết riêng cho độc giả nhí.

Mua tại Tiki Mua tại Fahasa Mua tại Shopee

Chuyến vi hành bất đắc dĩ của hoàng tử nước Anh

          Câu truyện phát triển dựa trên một tình tiết hư cấu nghe vô lý mà dưới ngòi bút của đại văn hào lại rất có sức thuyết phục. Hai chú bé có sự cách biệt quá xa về thân phân và địa vị nhưng có ngoại hình giống nhau như hai giọt nước. Khởi nguồn câu truyện bắt đầu khi vị hoàng tử trẻ tuổi Edward không một chút đề phòng chỉ vì tính hiếu kì đã đổi trang phục cho chú bé nghèo khổ Tom. Để rồi cậu bất đắc dĩ phải trải qua một cuộc phiêu liêu đầy gian nan trước khi tìm lại được ngai vàng của mình.

         Bị hiểu lầm vào thân phận của Tom, Edward phải lưu lạc, vất vưởng đầu đường xó chợ bên cạnh những người có địa vị thấp kém nhất trong xã hội Anh lúc bấy giờ.  Cậu trải qua những tình huống oái ăm, dở khóc dở cười, kéo theo với không ít những biến cố khác. Vốn sinh ra đã ngậm thìa vàng và sống trong lụa là, gấm vóc, ăn uống xa hoa. Nay bỗng chốc bị hô biến thành một đứa trẻ ăn xin nghèo hèn, đói khát, thậm chí có lúc phải trốn chạy, bị bắt giam, suýt nguy hiểm tới tính mạng. Ban đầu, Edward ứng phó với rắc rối ập đến với mình bằng sự dễ thương và ngây thơ của một vị hoàng tử chỉ biết đến bốn bức tường trong hoàng cung lần đầu “bị sổ lồng” khiến người đọc thấy vô cùng thú vị. Quá quen với sự phục tùng, hầu hạ trong cung, cứ ngỡ rằng chỉ cần hô “ta là hoàng tử”, thần dân sẽ phủ phục dưới chân mình mà cung phụng. Nhưng sự nghiệt ngã của cuộc sống đã dội gáo nước lạnh khiến cậu dần trưởng thành hơn, hành xử khôn khéo và thông minh hơn.

         Tưởng như Edward sẽ bị vùi dập trong sự sợ hãi, tuyệt vọng bởi sự tàn nhẫn của hiện thực xã hội, sự hãm hại của những kẻ xấu nhưng bằng lòng dũng cảm, sự bền trí không bỏ cuộc, Edward đã tìm lại được những gì thuộc về mình. May mắn cho Edward giữa bầy soi gian ác vẫn có những con người hào hiệp, giúp đỡ và che chở cho cậu. Có thể gọi đây là chuyến vi hành của vị vua trẻ tuổi. Cũng nhờ quãng thời gian lang thang, phiêu bạt này mà Edward biết nhìn nhận đúng đắn về con người cũng như về thời cuộc, yêu thương dân chúng nhất là dân nghèo. Giúp cho cậu có sự cai trị rất công bằng, nhân từ và được lòng dân về sau.

         Chuyến vi hành của Eward tuy do một tình huống bất đắc dĩ nhưng là cần thiết để cậu có thể thấu hiểu về dân tình thế thái hơn, về cuộc sống của người dân bên ngoài cánh cổng hoàng cung. Ngày nay, nếu những người càng nắm quyền lực cao mà lại càng xa rời nhân dân, xa rời cuộc sống thì sẽ không thể có sự lãnh đạo phù hợp, hợp tình hợp lý với thời cuộc, với lòng người. Bởi vậy, trải nghiệm và thấu hiểu cuộc sống của người dân, để hiểu xã hội cần gì, thiếu gì để có những quyết sách đúng đắn là một trong những điều cần có từ những người đang ngồi ở vị trí quyền lực.

         “Khi mình làm vua, chúng nó sẽ không chỉ được ban phát bánh mì và chỗ ngủ mà còn phải học hành tới nơi tới chốn nữa, bởi cái bụng to sẽ chẳng đáng giá một xu nếu trí óc nghèo nàn và trái tim cằn cỗi." - Edward

Quyền lực khi ở trong tay người không có tham vọng với nó cũng trở nên rất tầm thường

         Còn Tom, quá quen với sự nghèo khổ, đói khát mà cái giàu ập đến bất ngờ khiến cậu thích ứng không kịp. Mark Twain không cần một phép màu kì diệu nào để hô biến nhân vật của mình như cô bé Lọ Lem được xinh đẹp đi dự hội, hay Quái vật trong “Người đẹp và Quái vật” biến thành hoàng tử khôi ngô. Sự kiện đến với Tom chỉ là sự ngẫu nhiên của tạo hoá, khi chú có ngoại hình như sinh đôi với hoàng tử nước Anh. Đột nhiên được hưởng sự sung túc trong hoàng gia, Tom đã lúng túng một cách dễ thương. Dù trong sự sung sướng, Tom vẫn không quên gia đình của mình, quên gốc gác của mình. Trước một bàn ăn đầy của ngon vật lạ, Tom luôn nghĩ về mẹ và các chị của mình và mong ước họ cũng được thưởng thức cùng. Đây là một chú bé giàu lòng yêu thương và trong sáng.

         Được cung phụng, ăn sung mặc sướng mà Tom luôn bất an, lo sợ sẽ bị lật tẩy và bị trừng phạt. Khi nắm trong tay thứ không phải của mình, tâm trạng sẽ khó có thể bình yên. Nhất là với một đứa bé đơn thuần và hiền lành như Tom thì bị đặt vào một vị trí quyền lực như vậy sẽ rất hoảng sợ. Bằng sự thông minh và quả cảm, Tom vượt qua được mọi chuyện trong cung, và còn được chuẩn bị đưa lên ngôi báu - một vị trí quyền lực đỉnh cao. Trước tiền bạc và điạ vị như vậy, đối với một chú bé sinh ra trong nghèo khổ như Tom quả là điều chỉ có trong mơ. Tom đã có mọi cơ hội để thay thế Edward vĩnh viễn. Nhưng thật may sao Tom vẫn giữ được tâm hồn trong sáng, không tham quyền cố vị. Cái Tom cần là được trở về bên gia đình mình, sống vui vẻ và hạnh phúc. Chi tiết Tom dùng chiếc Đại ấn – biểu tượng quyền lực của hoàng gia Anh để đập vỏ hạt dẻ cho thấy quyền lực khi đặt trong tay người không cần nó, không có tham vọng với nó cũng trở nên rất tầm thường.

            Ngai vàng trở về với chủ nhân thực sự, còn Tom cũng được đền đáp khi có cuộc sống đầy đủ và hạnh phúc mãi về sau. Đó là chất liệu cổ tích trong câu chuyện của Mark Twain, một cái kết có hậu và đẹp lòng người. Ngoài đời, có mấy ai có thể bền chí, kiên gan như Ewdard vượt qua mọi gian nan, mọi hiểm nguy tìm về với vị trí của mình, có mấy ai có thể không động lòng trước quyền lực như Tom, sẵn sàng từ bỏ trả lại mọi thứ về chủ cũ. Cuộc sống quá phũ phàng, người đọc cần lắm những bài ca cổ tích ca ngợi về lòng tốt, về sự hào hiệp, chính nghĩa như tác phẩm.

Đừng đánh giá người khác qua vẻ bề ngoài bởi lẽ một trái tim bao la có thể được ẩn giấu dưới lớp áo nghèo khó

         Tình tiết thêu dệt về sự hoán đổi vị trí giữa hoàng tử và chú bé ngoài khổ khi hai người đổi trang phục lại chính là giá trị bài học cốt lõi của câu truyện. Chúng ta thường vội vàng đánh giá người khác qua vẻ bề ngoài. Đó là sẽ là sự đánh giá sơ xuất và đầy rủi ro. Khoác lên mình y phục hoàng tử thì là hoàng tử, mặc tấm vải rách rưới thì là kẻ nghèo khổ. Một xã hội chuộng hình thức, khi con người thường được “định giá” qua quần áo, trang sức mà họ “tô vẽ” lên người mà không quan tâm đến nhân cách bên trong của họ.

         Đôi khi, sang hèn không phân qua trang phục cũng như qua ngoại hình bên ngoài. Vẻ bề ngoài chưa chắc đã thể hiện đúng bản chất thật bên trong nên đừng đánh giá người khác qua nó. Con người sống và thể hiện mình bằng nhân phẩm và năng lực của bản thân, chứ không phải đo độ sang - hèn qua váy vóc, quần áo, trang sức. Nét đẹp của con người thể hiện ở tâm hồn, ở tấm lòng cao cả và sự lương thiện, “tốt gỗ hơn tốt nước sơn”. Vì vậy, hãy thận trọng hơn trong việc nhìn người, đừng chủ quan đánh giá người khác bằng vẻ bề ngoài.

         Mark Twain không quá chau chuốt, hoa văn cho từ ngữ trong tác phẩm, văn phòng gần như thuần tuý là kể truyện nhưng vẫn rất lôi cuốn và hấp dẫn. Mô típ của truyện tuy không còn xa lạ với ngày nay, nhưng vào thời của ông đó là ý tưởng độc đáo. Một câu chuyện dành cho thiếu nhi những vẫn có bài học, những tầng suy nghĩ dành cho người lớn. Dù đối với đọc giả lớn tuổi, nội dung của tác phẩm khá đơn giản nhưng câu truyện về sự trải nghiệm ở một thân phận khác của hai nhân vật chính vẫn có sức cuốn hút đến tận trang cuối cùng. Bạn hãy tìm và đọc bản đầy đủ để cảm nhận hết sự hấp dẫn của cuốn sách.

Mua tại Tiki Mua tại Fahasa Mua tại Shopee

Mèo Mun